‘Blijf maar altijd veel wandelen & veel van de natuur houden, want dat is de ware manier om de kunst meer & meer te leeren begrijpen. ─ De schilders begrijpen de natuur & hebben ze lief, & leeren ons zien.’
– Vincent van Gogh aan zijn broer Theo (brief 17)

Uit de honderden brieven die Van Gogh schreef aan vrienden, familieleden en collega-kunstenaars blijkt dat kunst en natuur voor hem onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. We kunnen kunst pas goed begrijpen als we veel van de natuur hebben gezien en tegelijk kan de ware kunstenaar de natuur voor ons ontraadselen, aldus Van Gogh. Schilders als Millet, Maris en Mauve, maar ook schrijvers als Tolstoj, Dickens, Brontë en natuurlijk de Bijbel noemt Van Gogh als inspiratiebronnen. Alle leren hem zien en voelen, en dragen zo bij aan zijn ontwikkeling als mens.

In aanloop naar de Nexus-conferentie 2023, ‘Nietzsche and Van Gogh Discuss the Future of Western Civilization’, organiseerde Nexus Connect een schrijfwedstrijd.

De opdracht: Laat je inspireren door de brieven van Van Gogh (hier online te lezen) en schrijf zelf een brief gericht aan de kunstenaar over iemand die of iets wat jou heeft ‘leren zien’. Je brief kan gaan over een schrijver, kunstenaar, schilderij, boek of specifieke zin waarvan je een belangrijke les hebt opgepikt en die je heeft geleerd (anders) naar de wereld te kijken – of andersom: over een ervaring, ontmoeting of plek die je kijk op kunst heeft veranderd. Hoe is je blik erdoor verruimd? Welke nieuwe inzichten heb je verworven over de natuur, de mens of jezelf?

In de winnende inzending vertelt Laura de Bie hoe het denken van Martin Heidegger haar leerde dat ‘waarheid’ meer is dan het verklaar- en voorstelbare: dat de echte wereld zich langs de marges van het begrijpelijke beweegt.

De tweede plek was voor Joshua Vissers, die aan het hek van de voormalig schrijverssalon van Gertrude Stein zag dat niet alleen de eigen creativiteit tot kunst leidt, maar ook het vermogen om anderen samen te brengen.

Een eervolle vermelding gaat naar Monica Jaspers, die in haar brief beschrijft hoe haar eigen ontwikkeling als kunstenares hand in hand ging met een veranderende kijk op de wereld en het menselijk lichaam. (Afbeelding: Dirigent/An die Musik door Monica Jaspers.)