Geschiedenis, Politiek, Samenleving
Edward Said
Terugblik op ‘Orientalism’
Het centrale argument in dit alles is dat, zoals Vico ons leert, de geschiedenis van de mensheid wordt gemaakt door mensen. En zoals de strijd om de heerschappij over grondgebied deel uitmaakt van die geschiedenis, geldt dat ook voor de strijd om historische en sociale betekenis. Elk tijdperk, elke samenleving schept zijn eigen ‘anderen’.
Geschiedenis, Oorlog, Politiek
Stories of Palestinian Lives and Cultures
Daybreak in Gaza
A crucial contribution to contemporary debates surrounding the Israeli-Palestinian conflict in light of its recent escalation in October 2023. It echoes Edward Said’s 1984 essay, ‘Permission to Narrate’, which criticizes the censoring of the Palestinian perspective and reclaims the right of Palestinians to tell their side of the story.
Ali Smith
Gliff
Het boek van Smith kruipt onder je huid, omdat de wereld in Gliff niet zo erg ver van de onze ligt. De surveillancestaat die in het boek wordt beschreven doet denken aan praktijken die in verschillende landen al op grote schaal worden gebezigd.
Samenleving, Wetenschap
Evgeny Morozov
‘Slim’ is het nieuwe ‘dom’: de gevaren van solutionisme
Wie er tegenwoordig naar streeft de wereld te veranderen, komt onherroepelijk in de verleiding de oplossing voor ieder voorkomend probleem te zoeken in méér technologie.
Cultuur, Geschiedenis, Politiek, Samenleving
László F. Földényi
Der lange Schatten der Guillotine
Met het boek toont de Hongaarse cultuurhistoricus László Földényi de geboortepijnen van een nieuw en vooruitstrevend tijdperk dat zich wil lostrekken, vaak met geweld, van het oude.
Cultuur, Filosofie, Samenleving
Theodore Dalrymple
Zin in problemen
Als alle mogelijke bronnen van transcendentale zingeving zijn afgesloten, hoeft het niemand al te zeer te verbazen dat materiële vooruitgang – waarvan ik het belang overigens niet wil bagatelliseren – niet gepaard gaat met de maatschappelijke weldaden die er ooit van werden verwacht.
Cultuur, Humanisme
Andrea Marcolongo
Brief aan een jonge humaniste
Dankzij de kunst van het leven, het lijden, het vallen, het genieten en het nadenken die de klassieken je met hun drieduizend jaar aan geschiedenis hebben bijgebracht, kun je de toekomst tegemoet treden met de moedige en heldere blik waarmee Odysseus de onbekende zee trotseerde en koers bleef houden richting Ithaka.
Biografie, Cultuur, Filosofie
Carol Atack
Plato: A Civic Life
Lezen over Plato’s leven blijft als het leggen van een puzzel waaruit het midden ontbreekt. In de biografie van Atack lezen we over opvoeding in het oude Athene, een cultuurgeschiedenis van de Atheense adolescent, een minutieus overzicht van bronnen rondom Socrates’ proces, veroordeling en gedwongen zelfmoord, en over de opkomst van de spanning tussen retorisch vernuft en filosofische waarheidsdrang in politiek en het openbaar spreken.
Politiek, Samenleving
Leon Wieseltier
De grote lastercampagne
De autoritaire denkers op links en rechts hebben gelijk: liberale progressieven versperren hun inderdaad de weg. We begrijpen de verlokkingen van het populisme maar al te goed en we herinneren ons de gevolgen ervan maar al te levendig om niets te doen.
Filosofie, Geschiedenis, Politiek
Robert D. Kaplan
De geopolitieke tragedie
Volgens Kaplan ontbreekt het Amerikaanse beleidsmakers aan een ‘tragische geest’, die hen had kunnen behoeden voor de hoogmoed en zelfoverschatting die de VS naar Irak leidden. Hij stelt dat een voorzichtiger en terughoudender buitenlandbeleid, gebaseerd op een tragisch wereldbeeld, ontelbare mensenlevens had kunnen redden.
Europa, Politiek, Samenleving
Marijn Kruk
Opstand
In zijn boek onderzoekt Kruk een bont gezelschap van radicaal-rechtse denkers, politici en activisten die zich tegen de moderne liberale democratie keren.
Filosofie, Politiek, Samenleving
Alain Badiou
Hoe de wereld te veranderen?
De kracht van een gebeurtenis ligt in het onthullen van iets van de wereld dat verborgen of onzichtbaar was doordat het door de wetten van die wereld aan het oog werd onttrokken.
Andrea Marcolongo
Nu ik Hans Castorp ben…
De mythe van de Argonauten herinnert ons er meer dan ooit aan dat we op de wereld zijn om grootse daden te verrichten in die typisch Griekse betekenis van heroïek. Dan heb ik het niet over superhelden zoals ze in stripboeken voorkomen, maar over heroïsche mannen en vrouwen die de baas zijn over hun eigen leven.
Geschiedenis, Oorlog, Politiek
Nicolas Baverez
De vrijheid is een strijd
Laten we niet toegeven aan angst en wanhoop. Laten we ophouden te sjoemelen met de waarheid, onszelf voor de gek te houden, onderling verdeeld te zijn. Laten we de democratie opnieuw uitvinden, laten we ons opnieuw voornemen om die op te bouwen en te verdedigen. Vrijheid is minder dan ooit iets vanzelfsprekends; ze is meer dan ooit een gevecht.
Europa, Geschiedenis, Politiek
Tom de Bruijn
Hoogmoed en onmacht
De constante spanningen tussen nationale en Europese belangen, bevoegdheden en besluitvormingsprocedures, maken het buitengewoon lastig om een coherente strategie op te stellen en uit te voeren. Dat maakt De Bruijns boodschap misschien enigszins bedrukkend, maar zeker niet minder belangrijk. Zonder politieke hervormingen zal Europa nooit een grootmacht worden en haar lot in eigen handen kunnen nemen.
Cultuur, Politiek, Samenleving
The Quest for Vision
Cultuur, Politiek, Samenleving
Confusion, Corruption, Foolishness: Causes and Consequences
Cultuur, Geschiedenis, Muziek
Bernard Haitink
De universiteit van het leven
Mijn ouders waren er absoluut niet gelukkig mee dat ik tijdens de oorlog nog steeds naar Mengelberg ging luisteren. Wij hadden heel veel joodse vrienden, die allemaal het Concertgebouw niet meer in mochten. Ik ging wel en zat in een half lege zaal te midden van allemaal Duitse officieren. Het was een bizarre ervaring – maar ik moest die muziek horen.
Cultuur, Filosofie, Humanisme
Jean-Paul Sartre
Existentialisme is humanisme
Existentialisme is een levensfilosofie die gaat over ons concrete, alledaagse bestaan, maar het is ook een kritische filosofie die geen genoegen neemt met onze vastgeroeste denkbeelden over dit bestaan. Dat maakt Existentialisme is een humanisme het waard om gelezen te worden.
Cultuur, Geschiedenis, Politiek, Samenleving
Michaïl Sjisjkin
De Russische ouroboros
In de grammatica van de Russische geschiedenis heb je maar één tijd: de verleden toekomende.
Cultuur, Geschiedenis, Politiek
Milan Kundera
Een gekidnapt Westen
West-Europeanen waren vergeten, betoogde Kundera, dat Europa niet alleen bestond uit de Europese instituties en politiek, maar vooral uit een culturele eenheid, een geestelijke notie, een ideaal. De Sovjetbezetting was niet alleen een politieke ramp, maar ook een aanval op de Europese beschaving.
Giuseppe Tomasi di Lampedusa
De tijgerkat
‘Als we willen dat alles blijft zoals het is, zal alles moeten veranderen’, merkt de onstuimige Tancredi op. De vraag is natuurlijk wat zal moeten veranderen – en wie daar uiteindelijk de prijs voor betaalt.
Filosofie, Humanisme, Religie
Jean-François Mattéi
De blik op menselijke waardigheid
Zelfkennis openbaart zich als de werkelijke waardigheid waarmee kennen en denken zijn verbonden. Zonder die zelfkennis, die door de kennis van de ander mogelijk wordt gemaakt en in zijn diepste wezen wordt weerspiegeld, namelijk in God, de oorsprong en doel van de blik, zouden we niet weten wat er aan goeds en kwaads in ons schuilt.
Tweegesprek Orhan Pamuk en Rob Riemen
