Geschiedenis, Muziek
Michael Haas
Music of Exile
Dit boek beschrijft de reacties van Duitse componisten – Joden en niet-Joden – op de machtsovername van Hitler. Vluchten doet niemand voor zijn plezier. Maar wanneer het moet, omdat politieke en culturele vrijheid en verscheidenheid op het spel staan, is de wil tot overleven volstrekt vanzelfsprekend en allesoverheersend.
Literatuur, Samenleving
Bill Shipsey
Er kan van alles gebeuren
Camus’ De pest is de enige moderne roman die ik alle jonge mannen en vrouwen van nu zou willen laten lezen. Hij heeft wijze lessen te bieden aan eenieder die gelooft dat we een plicht en een verantwoordelijkheid hebben tegenover onze medemens.
Filosofie, Literatuur, Samenleving
Albert Camus
Laatste cahiers 1951-1959
Wat we uit het boek kunnen meenemen, is de indruk dat Camus zich in een nieuwe fase van zijn schrijverschap nog explicieter zou durven uitspreken over ‘het leven dat triomfeert’, over schoonheid en geluk en over de liefde voor de aarde, het aardse en het heilige daarvan.
Politiek, Samenleving
Antonio Scurati (gratis toegankelijk)
Fascisme, populisme en het verval van het Westen
Persoonlijk heb ik altijd gemeend dat provocatie van of gevaar voor de democratie in deze tijd niet het voortbestaan van die democratie bedreigt. Niettemin bespeur ik in heel Europa een vorm van provocatie van en gevaar voor de kwaliteit van de democratie. Een gevaar dat afkomstig is van die brede groep massabewegingen die wij doorgaans populisten noemen.
Politiek, Samenleving
Francesco Boldizzoni (gratis toegankelijk)
Hebben we de sociaaldemocratie nog steeds nodig?
Ik geloof beslist niet dat de sociaaldemocratie overal ter wereld levensvatbaar is. Maar als ze één natuurlijk thuis heeft, is het Europa.
Cultuur, Geschiedenis, Samenleving
Zena Hitz (gratis toegankelijk)
Over arbeidsdeling en bronnen van troost
Kan ons vermogen om te denken en te begrijpen worden opgeslagen of uitbesteed? En het vermogen om serieus te lezen en te worden veranderd door wat we lezen? Kan het belang daarvan voor het beoordelingsvermogen en de morele inleving verder reiken dan degenen die deze vermogens toepast? Ik denk van niet.
Politiek
Thomas Huttinga
Waarom we Europeaan zijn
De afgelopen jaren is er echt iets fundamenteels veranderd. We zien namelijk de definitieve terugkeer van de geschiedenis aan ons voorbijtrekken, waarbij het verleden niet los gezien kan worden van het heden.
Cultuur
George Steiner
De Europa-mythe
Als wij geen ongehoord groot geluk hebben – in economisch, sociaal, ethnisch opzicht – dan zal Europa weer massale immigratie, ontheemding en raciale conflicten beleven.
László F. Földényi
Een synoniem voor vrijheid
Internet schijnt de grote droom der Verlichting, de universele Bildung, te realiseren. En toch bekruipt mij bij het betreden van internet meestal net zo’n gevoel als toen ik dat op Bildung getrakteerde schoolkind was.
Literatuur
László Krasznahorkai
Herscht 07769
Herscht 07769 houdt zich, net als eerder werk van Krasznahorkai, bezig met pathologische provincialiteit, het kuddegedrag van de mens, hoe we soms wegkijken in dienst van ons zelfbelang, en hoe spanning binnen een gemeenschap tot een geweldsexplosie kan leiden.
Kunst
Johannette Zomer
Oneindig landschap
De kleuren zijn door de morgenstond op een prachtige manier gedempt. De emoties die ik voelde bij mijn eerste kennismaking met dit werk, echoën na al die jaren nog steeds na.
Cultuur, Filosofie
Cor Hermans
De uitgewiste horizon
Wie bekend is met de wereldliteratuur zal smullen van dit boek, waarin passages royaal worden geciteerd. Hermans pent ze afwisselend en door elkaar neer zodat het als een mooi geheel leest.
Biografie, Filosofie, Samenleving
Jonathan I. Israel
Spinoza: Life and Legacy
Israel maakt inzichtelijk dat Spinoza de absolute spil van de radicale Europese Verlichting was, en dat de uniciteit, impact en het revolutionaire gehalte van Spinoza’s denken nog veel te vaak wordt onderschat.
Biografie, Cultuur, Filosofie
Rüdiger Safranski
Over Duitse meesters en het schrijven van biografieën
Het genre van de biografie beweegt zich ergens tussen verstaan en verklaren in, waarbij het nu eens meer naar de ene, dan weer meer naar de andere kant overhelt.
Geschiedenis, Politiek
Dan Diner
Terug naar de Krim
Oekraïne ligt in een politiek aardbevingsgebied dat door zijn onveranderlijke geografie, zijn onveranderlijk geheugen en zijn demografie vol tegenstellingen opnieuw uitnodigt tot een beving van historische omvang.
Geschiedenis, Politiek
Yaroslav Hrytsak
Ukraine. The Forging of a Nation
Een aanrader voor wie zich meer in Oekraïne wil verdiepen, maar ook voor wie geïnteresseerd is in de verhouding tussen nationalisme en natievorming, en in de rol van literatuur
Literatuur
Woolf over Toergenjev
Toergenjev: een reus met heel kleine duimen
Geschiedenis, Muziek
De herinnering aan WO2 in klassieke muziek
Echo van de tijd
Echo van de tijd is een stimulerend boek, vooral wanneer Eichler durft af te wijken van de heersende conventies.
Politiek, Samenleving, Wetenschap
Bill McKibben
Uit de as van de klimaatcrisis
Ergens in het verre verleden, zo'n tweehonderdduizend jaar geleden, heeft de mens het vuur getemd. Dat was misschien wel het belangrijkste wat we als soort ooit hebben gedaan. Het opende een nieuwe wereld. Maar nu dreigt het vuur die nieuwe wereld kapot te maken.
Klassieke wijsheid over tijden van crisis
Crisis
Er wordt zoveel geschreven over allerhande crises dat je je kunt afvragen of een term die van toepassing is op zowel de huizenmarkt en het leesonderwijs als de situatie in Palestina, niet aan al te grote inflatie onderhevig is. Dus wat is eigenlijk een crisis?
Religie, Samenleving
Giacomo Leopardi
Dialoog tussen een almanakverkoper en een voorbijganger
Met het nieuwe jaar begint het lot u goed te behandelen, en zo mij en alle anderen, en zal men een gelukkig leven beginnen. Dat is toch zo?
Cultuur, Literatuur, Samenleving
Claudio Magris
Utopie en onttovering
De utopie geeft het leven zin omdat ze, tegen alle schijn in, eist dat het leven zin heeft. Utopie en onttovering moeten niet tegenover elkaar worden gesteld, maar elkaar wederzijds steunen en corrigeren.
Politiek, Samenleving
Elif Shafak
Een kosmopolitisch appel
Democratie moet nooit worden verward met het alleenrecht van de meerderheid. Voor een echte, pluralistische, goed functionerende democratie is veel meer nodig dan alleen vrije verkiezingen.
Literatuur
A.S. Byatt
Hoe ik Europees werd
Het lezen van Thomas Mann veranderde op een of ander biologisch niveau mijn ideeën over de manier waarop ik wilde schrijven.
